✿حوزه علمیه حضرت زینب (سلام الله علیها).مهران✿

گفتاری زیبا از حجت الاسلام حسینی قمی/
ثوابی که از روزه‌داری بالاتر است

همه‌ی ما درباره‌ی اصل ماه رمضان و روزه‌ی آن مفصل شنیده‌ایم، این روزها هم شاید بسیار بیشتر بشنویم. در روایتی آمده است که «من صام یوم تصوعاً فلو یعطی منع الارض ذهبا لم یستعد ثوابه»؛ یعنی کسی که یک روز را با میل و رغبت روزه بگیرد، خداوند اگر همه‌ی زمین را به‌عنوان پاداش، پر از طلا کند و به او بدهد، هنوز ثواب او را به‌طور کامل تا روز قیامت نداده است. یعنی دنیا اصلاً ظرف پاداش روزه‌دار نیست و باید در قیامت پاداش او داده شود. این پاداش یک روز روزه‌دار است. ما نظیر این روایت فراوان داریم که همه شنیده‌اند یا خوانده‌اند. پیامبر در حدیثی قدسی فرموده‌اند: «الصوم لی و أنا اجزی به»؛ یعنی روزه برای من [خداوند] است و من خودم پاداش روزه‌دار هستم.

اما جالب است بدانیم با همه‌ی فضیلتی که راجع‌به روزه‌ی ماه رمضان آمده است، درعین‌حال پیامبر می‌فرمایند: «تفطیرک الصائم افضل من صیامک»؛ از این روزه‌ای که این‌چنین ثوابی برای آن آمده است هم بالاتر داریم. از روزه بالاتر چیست؟ افطاری دادن به یک روزه‌دار. اگر مردم ما به همین نکته توجه داشته باشند و باور کنند که عملی بالاتر از روزه وجود دارد و آن افطاری دادن به روزه‌دار است، مسئله‌ی خیلی مهمی تحقق می‌یابد. در این صورت، رغبت مردم به افطاری دادن و مخصوصاً افطاری‌های ساده، افزایش می‌یابد.

در روایتی از امیر‌مؤمنان علیه‌السلام نقل است که درباره‌ی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم خدا می‌فرمایند: «اذا اراد ان یفطر امرنی ان افتح الباب لمن یرد من الافطار»؛ پیامبر خدا هرگاه می‌خواستند افطار کنند، به من دستور می‌دادند که در خانه را باز کنم تا هرکه می‌خواهد افطار کند، به داخل منزل بیاید.

این سفره‌ی افطار حتماً سفره‌ی افطاری ساده است. پیامبر خدا سفره‌ی افطاری مفصل و مجللی که ما گاهی گرفتار آن می‌شویم، نداشته‌اند. سفره‌ی افطار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم سفره‌ی ساده‌ای است تا افراد کم‌بضاعت که غذایی برای افطار کردن ندارند، بر سر این سفره بنشینند و حداقل افطاری بکنند.

از سوی دیگر، در حالات امام سجاد علیه‌السلام داستانی روایت شده که بسیار قابل توجه است. این داستان در کتاب «کشف‌الغمه» از محقق اربلی، که از علمای هفت‌صد سال پیش بوده‌اند، آمده است.

ایشان می‌نویسد: امام سجاد علیه‌السلام روزی که روزه می‌گرفتند، دستور می‌دادند که گوسفندی خریداری شود و قربانی شود و گوشتش قطعه‌قطعه گردد و به‌صورت آبگوشت پخته شود. خود امام سجاد علیه‌السلام نیز شخصاً بر ظرف‌های غذا سرکشی می‌کردند و بر کار نظارت داشتند. هنگامی که نزدیک غروب می‌شد، حضرت دستور می‌دادند تا ظرف‌ها را بیاورند و برای خانواده‌ها از این غذا می‌فرستادند.

نکته‌ی جالب روایت جایی است که امامی که خودشان یک گوسفند قربانی کرده‌اند و دستور طبخ غذای مطبوعی را داده‌اند، در زمان افطار برای خودشان نان و خرمایی می‌آوردند و با همان نان و خرما افطار می‌کردند. متأسفانه ما خیلی از سیره‌ی اهل‌بیت دور شده‌ایم.

امروزه اگر ما قربانی‌ای داشته باشیم، آن قسمت خوب گوشتش را برای خودمان برمی‌داریم و اگر چیزی باقی ماند، در آخر آن را در راه خدا می‌دهیم. درحالی‌که امام سجاد گوسفند را قربانی می‌کردند و تمام آن را به‌صورت آبگوشت و با نظارت خودشان می‌پختند و بین فقرا تقسیم می‌کردند و خودشان با نان و خرما افطار می‌کردند.

البته ما به این درجات نمی‌توانیم برسیم، اما حداقل لحظه‌ی افطار یا سحر، خوب است نگاهی به سفره‌ی غذای خود بیندازیم و ببینیم که آیا این سفره در ماه رمضان ساده‌تر شده است یا مفصل‌تر و رنگارنگ‌تر.

بنده این را بارها عرض کردم که انصافاً مصرف مواد غذایی در کشور ما در این ماه به‌جای اینکه کمتر شود، بیشتر می‌شود. این در حالی است که برای ماه رمضان روایت داریم «میراث الصوم قلة الاکل»؛ یعنی میراث ماه رمضان کم خوردن است.

من درخواستی از همه‌ی مردم به‌خصوص کسانی که وضع مالی‌شان بهتر است دارم و آن اینکه در این شب‌ها، به سفره‌ی افطارشان نگاهی بیندازند. ببینید چقدر تجملات به سفره‌ی ماه رمضان اضافه شده است؟ انواع شیرینی‌ها و غذاها در این ماه بر سر سفره می‌آید. اشکالی ندارد، اما حداقل به‌اندازه‌ی همین تجملاتی که به سفره اضافه شده است، به سفره‌ی افطار فقرا اضافه کنیم. حداقل در این ماه فقرا را سهیم کنیم.

منبع:خبرگزاری مشرق